Vlak voor het overlijden van Olivier overleed mijn vaders beste maatje. Hij beloofde mijn vader Ollie op te vangen als zijn tijd daar was. Waar hij in geloofde, weet ik niet en dat doet er eigenlijk ook niet toe. Een paar weken na het overlijden van Ollie liepen we over de Nieuwe Ooster. Het was een druilerige dag met overal diepe plassen in de kuilen in de weg. Benjamin had zijn loopfiets en zijn gele laarzen. We wilden graag even wandelen. Benjamin reed lachend hard door de plassen en zat helemaal onder de modder. Na een paar keer stopte hij en begon nog harder te lachen. Ik vroeg hem wat er was. Hij reageerde met: 'Die meneer daar die baby Ollie vasthoudt, vindt het ook grappig. En Ollie ook!!' Hij straalde werkelijk van trots. Wij vonden het bizar, bijzonder en mooi. Maar zo waren er een heleboel momenten.

'Ollie komt zo'

Tijdens onze reis in de VS riep Benjamin, toen we als verzopen katten in de regen stonden in een dierentuin: 'Nee ik wil nu niet naar binnen, want Ollie komt zo! Wacht nou heel even!' We hadden tijd en waren toch al helemaal doorweekt. En uit het niets brak de donkere hemel open en begon de zon te schijnen. Een minuut na Benjamins voorspelling. Wie weet hebben we hier te maken met de opvolger van Piet Paulusma, maar zover we weten ligt zijn interesse hier niet op dit moment. Maar zo waren er veel meer momenten. Met onze lieve buurman die toevallig ook even daar was in een bar. We hadden even behoeft aan steun en het kwam goed uit dat hij even wat licht en lucht kon brengen. Terwijl hij binnenkwam draaide Ollie’s liedje. ‘Here comes the sun’. Het was heel bijzonder.

Weer een taboe

Tijdens het spinningevent van Stichting Living Memories, een paar maanden na het overlijden van Ollie, besprak ik dit met een mede-moeder. Ze herkende het en vertelde me alles op te schrijven. Ook zei ze dat er een taboe ligt op deze belevingen. Weer een taboe voor de ouders en broers en zussen van kinderen die zijn overleden om mee te dealen, denk ik dan. Ik vermoed dat mensen het eng vinden. Maar er is niks om bang voor te zijn. Ik weet ook helemaal niet of het niet gewoon een mechanisme is van ons brein om de landing, het besef van het definitieve afscheid van je kind, wat rustiger te doen landen. Zo denkt mijn academische brein er namelijk over.

Mijn moeder-kant omarmt deze onverwachte en soms idiote momentjes als een heerlijk samenzijn met Ollie. Een teken dat hij er nog steeds bij hoort, want dat is ook zo. Mijn man, met Indische achtergrond, is nog meer overtuigd van deze tekens. Cultureel bepaald, maar wat een fijne culturele erfenis. En nogmaals, waar of niet, wat maakt het uit? Niks lijkt me. Het is een deel van hoe jij zelf je verdriet beleeft. Hier zou geen taboe aan hoeven bestaan.

De kern van de ziel

En soms, heel soms, vind je een gelijkgestemde in hoe jij je verdriet beleeft. Toen we vanuit de VS naar Canada waren gereisd, zocht ik even een momentje voor mezelf. Ik ging, als dokter die nooit met gelakte nagels kan werken, mijn nagels laten lakken. Heerlijke vorm van zelfzorg. De lieve dame in de nagelsalon kwam bij me zitten. Ze begon mijn handen te masseren. Nagels te knippen. Lakken. Nogmaals lakken. En daarna weer insmeren. Er was geen woord gevallen. Ik zat in mezelf gekeerd. Heel rustig liet ik me dit even overkomen. Ze pakte mijn handen ineens anders vast. Ze hield ze vast. Keek in mijn ogen en zei met zelf betraande ogen: 'Ik heb het gevoel dat ik je dit moet vertellen. In mijn geloof, ik kom uit Tibet, denken we dat als kinderen overlijden en het leven nog niet af was voor ze, de kern van de ziel weer bij hun eigen ouders probeert terug te komen.' Ik was helemaal van de kaart.

Lef om te rouwen

Dagen heb ik de situatie van alle kanten bekeken. Ik had niks gedaan of gezegd waaruit ze af kon leiden dat Ollie net overleden was. Dat ik überhaupt kinderen had! Het was minder dan een maand geleden toen. En ja, ik zag er erg slecht uit, maar had geen kik gegeven. Het was heel bijzonder. Wat me nog het meest raakte, is de warmte van haar gebaar. Ik blijf mijn nuchtere zelf en denk nu zeker niet dat Felix eigenlijk Ollie is in een nieuw jasje. Felix is Felix en extreem gewenst en welkom. Maar de gedachte dat iedereen rouw en verlies anders beleeft en dat er hele mooie vormen en gedachten zijn, laat me niet meer los. Daarom aan alle mede-rouwers: Heb het lef om te rouwen zoals bij je past. Ongeacht taboes en verwachtingen van de buitenwereld. Want rouwen is al heftig genoeg zonder opgelegde waarden

“As I sit in heaven

And watch you everyday

I try to let you know with signs

I never went away…

I hear you when you’re laughing

And watch you as you sleep…

I even place my arms around you

To calm you as you weep…

I see you wish the days away

Begging to have me home

So I try to send you signs

So you know you are not alone…

Don’t feel guilty that you have

Life that was denied to me

Heaven is truly beautiful

Just you wait and see…

So live your life, laugh again

Enjoy yourself, be free…

Then I know with every breath you take

You’ll be taking one for me…”