Al een paar dagen zit ik niet lekker in mijn vel. Ik ben onrustig, maar ook lusteloos. Ik kan me er maar moeilijk toe zetten om iets gezonds op tafel te zetten. Mijn hoofd stroomt over en ik ben erg overprikkeld. Als mijn kinderen wat vragen en ik voor de zoveelste keer geïrriteerd reageer, besef ik waardoor dit komt. Het is bijna de verjaardag van Joël. Natuurlijk ben ik niet vergeten wanneer hij geboren is. Maar ieder jaar merk ik dat de dagen voor zijn verjaardag moeilijker voor me zijn dan dat ik zou willen. Er is een patroon te zien van lichamelijke klachten, moeheid en depressieve gedachten rond deze dag.

Lieve Febe, Je bent er niet en je bent er toch. Als ik ’s ochtends wakker word, dan ben je er niet. Ik hoef je morfinepompje niet uit te doen. Ik hoef geen medicijnen meer te geven. Ik hoef geen pap te maken. Geen kleren voor je uit te zoeken. Ik hoef je niet naar de wc te tillen om te plassen. Je bent er niet én je bent er toch. Want ik ben je niet vergeten.

Het voorjaar lonkt. De zon blikt bijna schuw onze tuin in. Alsof het niet weet of het al welkom is. Na alle donkere maanden, de maanden vol herinneringen. Maanden vol drukte, maanden vol steun, maar ook maanden vol gaten. Gaten die met de lente weer gevuld zullen worden door de zon. Om zo tegen de tijd dat het juni is een sterke basis te geven voor de volgende ronde aan herinneringen. Het begint dan weer bij het begin.

Ochtendspits op het schoolplein. De kleuters staan klaar om naar binnen te gaan, hun juffen wachten de laatste kindjes op. Wende kijkt om zich heen, ze is onder de indruk van de oudere kinderen. Reva blijft bij mij staan en huilt. ‘Ik wil bij jou blijven, mama.’ Wat de juf ook probeert, Reva laat mijn hand niet los. Ik voel me opgelaten, de ogen van de andere ouders priemen in mijn rug. Sommige ouders ken ik nog, andere zijn nieuw voor mij. Ik wil hier helemaal niet staan, zo voor iedereen. Waarom doet Reva zo moeilijk?

Haast hadden we. Om ons samenzijn met Nora te delen met onze liefste vrienden, familie en onze eigen opa en oma’s van ver in de tachtig. Nora was niet meer comfortabel, de serene rust die haar kamertje bood, wilden we haar niet meer ontnemen. Ze had last van verplaatsingen, werd onrustig en verkrampte.

Een paar weken geleden waren we met Len, Sam en Sofie naar de speeltuin. Er kwam een meisje naar ons toe; ze moet een jaar of tien zijn geweest. Ze keek met grote ogen naar Sam en daarna naar Sofie. Ze gaf Sofie een aai over haar hoofdje. Ze vond de baby heel schattig, vertelde ze. Vervolgens keek ze weer naar Sam en ik zag aan haar blik dat er van alles door haar hoofd ging. ‘Is dat een rolstoel?’ vroeg ze. Ik legde uit dat het een speciale kinderwagen is. En ‘waarom zit hij dan in die rolstoel?’ vroeg ze weer. Het was een lief nieuwsgierig meisje, maar het woord rolstoel verbaasde me nogal. Het overviel me ook een beetje.